پاییز را با سرمای شدید و هوا در حال به پایان رساندن است و این سرما شدید شاید برای رویا، مهمان فرنگی این روزهای مازندرانی ها کمی طاقت فرسا باشد، اما عشق به دیدار امید و اقامتگاه مناسب این پرنده در فریدونکنار سرما را برایش قابل تحمل می کند.
اقامتگاه کنونی رویا در محدوده فریدنکنار به گونه ای طراحی شد که همانند یک جزیره آب و خشکی در آن واقع شد و این پرنده بر اساس شرایط آب و هوایی در خشکی و آب در تردد است.
محیط زیست مازندران تلاش کرد برای این پرنده شرایطی فراهم کند که رویا بدون این که به انسان و یا پرنده دیگر وابسته شود در تنهایی منتظر امید بماند، تا در صورت بازگشت تک درنای سیبری به فریدونکنار این ۲ همسفر بدون هیچ دلبستگی بتوانند آسمان فریدونکنار را به مقصد سیبری ترک کنند.
محیط زیست برای این پرنده امکانات دیگر مانند مه پاش و “فَن” را هم تدارک دید که تا کنون نیازی به استفاده از این امکانات برای این پرنده فرنگی نبوده است.
بر اساس آخرین بررسی های انجام شده حال رویا بسیار خوب گزارش شده و این مهمان فرنگی به عشق دیدار همسفر خود در آببندان فریدونکنار چشم به آسمان شمال خزر دوخته است.
پرنده شناسان بر این باور هستند هر چند امید تک درنای سیبری در ۲ سال گذشته به تالاب فریدونکنار سفر نکرد اما این احتمال بسیار ضعیف وجود دارد که در سال آینده امید به مازندران سفر کند و بازگشت رویا به بلژیک به صلاح نبوده است.
کارشناسان می گویند با توجه به تجربه سال ۱۳۸۷ که تک درنای سیبری معروف به امید به مازندران سفر نکرد اما از سال بعد دوباره در تالاب فریدونکنار حضور یافت پس هنوز تک درنای سیبری را نباید از دست رفته بدانیم.
درنای بلژیکی رویا در ۲ سال گذشته درشرایط مطلوب نگهداری شد و تحت کنترل قرار گرفت و با توجه به تجربه نگهداری سه ساله این پرنده در مازندران تجربه های خوبی از نحوه نگهداری اش ایجاد شد.
“رویا “ که زمانی قرار بود یار و همسفر “امید” تک درنای سیبری باشد از بلژیک بار سفر به مازندران بیست و ششم بهمن ۱۴۰۱ با هماهنگی دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست کشور به تالاب بین المللی فریدونکنار منتقل شد.
رویا سفر خود را از یک قفس شروع کرد و در تمامی مسیر بلژیک تا مازندران را مجبور به حبس در این قفس بود و به امید روزی که بتواند از این قفس رها شود پا به این خطه از شمال کشور گذاشت و البته این امیدش هم نتیجه داد.
طرح همسفر شدن رویا و تلاش ها برای همزادی طبیعی و محیطی این ۲ پرنده با رهاسازیش از قفس ادامه یافت و پس از گذشت پنج روز از زمانیکه به مازندران آمد با فراهم شدن همه شرایط، درنا همسفر بلژیکی با رها شدن از قفس طبیعی استتار شده در کنار درنای سیبری تالاب فریدونکنار قرار گرفت.
در این مدت پنج روز، کارشناسان حیات وحش تمام رفتار بین ۲ پرنده را تحت کنترل و پایش قرار داده بودند و خبری که در آن زمان دل هر دوستدار حیات وحش و حفظ کریدور مهاجرت تک درنای سیبری را شاد کرد این بود که درنای بلژیکی در کنار درنای سیبری در تالاب فریدونکنار قرار گرفت و فاصله آنان به حداقل ممکن رسید.
رویا و امید روزهای خوبی را در تالاب فریدونکنار با هم سپری کردند و کم کم همه حدس و گمان ها به این سمت رفته بود که به طور حتم درنای بلژیکی همسفر تک درنای سیبری خواهد شد.
چشم انتظاری ها برای پرواز این ۲ پرنده به نوعی پایان چشم انتظاری به دوران ۱۵ ساله تنهایی امید بود اما رویا تاب سفر طولانی مدت را نداشت.
آن ۲ روز ۱۴ اسفند ماه ۱۴۰۱ پس از ۳۴ روز اقامت به صورت مشترک، تالاب بین المللی فریدونکنار را به سمت سیبری ترک کردند اما رویا که تمام طول عمر زندگیش را در یک مرکز محدود و محصور نگهداری در بلژیک سپری کرده بود نتوانست مسیر را ادامه دهد و در ۲۱ اسفند ماه سال ۱۴۰۱ در منطقه‌ای در عباس آباد تنکابن در مازندران فرود آمد و این بار او را به منطقه “اجاکله”در نزدیکی تالاب فریدونکنار منتقل کردند.
رویا و حسرت وصال یار
روزهای رویا چگونه می‌گذرد
رئیس اداره محیط زیست فریدونکنار در گفت گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: زیستگاه رویا در فریدونکنار به گونه ای طراحی شد که این پرنده هیچ مشکلی برای تغذیه ندارد.
صمد کیانی اظهار کرد: اقامتگاه این پرنده در آب بندانی در فریدونکنار طراحی شد که بخش قابل توجهی از تغذیه رویا به صورت طبیعی از آبندان تامین می شود.
وی با بیان این که رویا در صحت و سلامت کامل به سر می برد، اظهار کرد: همه امکانات برای نگهداری مطلوب این مهمان فرنگی در فریدونکنار مهیا است.
کیانی بیان کرد: محل نگهداری رویا به صورت جزیره مانند است که خشکی و آب را در بر می گیرد که این امر تنوعی برای رویا محسوب خواهد شد.
رئیس اداره محیط زیست فریدونکنار ادامه داد: همه امکانات نگهداری مطلوب برای این پرنده مهیا شد که برخی از آنها همانند مه پاش و فن تا کنون ضرورتی برای استفاده آنها ایجاد نشد
این مقام مسوول اظهار کرد: یکی از حساسیت های جدی که در نگهداری این پرنده وجود دارد تحت هیچ شرایطی نباید با انسان یا پرنده دیگری وابستگی پیدا کند.
کیانی اظهار کرد: در زیستگاه رویا هیچ بازدید کننده ای حضور پیدا نمی کند و فقط یک نگهبان از دور مراقب این پرنده است و در موارد ضروری کمی خوراک پیلوت برایش می ریزد.
رویا و حسرت وصال یار
این مقام مسوول تصریح کرد: اگر رویا به انسان و یا حیوانی دیگر وابستگی پیدا کند در صورت بازگشت امید به فریدونکنار نمی تواند همسفر امید به سیبری باشد.
درنای سیبری به سه جمعیت اصلی شرقی، غربی و مرکزی تقسیم می‌شود که جمعیت مرکزی آن به هند مهاجرت می‌کرد که منقرض شد، جمعیت غربی به ایران می‌آمد که الان فقط یک درنای نر با نام امید از آن باقی مانده که با تلف شدن آن این جمعیت نیز کامل منقرض می‌شود اما جمعیت شرقی آن هنوز وجود دارد و می‌گویند که سه هزار درنا از آن همچنان به چین مهاجرت می‌کند
امید تک درنای سیبری پرنده‌ای که ۱۵ سال برای زمستان گذرانی به تنهایی از سیبری به ایران می‌آمد و با این مهاجرت مسیر پروازی غربی به ایران را حفظ کرده بود سال قبل “به خاطر کاهش سوز سرما” در آخرین استراحتگاه خود در تالاب فریدونکنار فرود نیامد.
البته برای حفظ این گونه از انقراض اقدامات ملی و بین المللی زیادی انجام شده است، بنیاد جهانی درناها در دهه ۷۰ شمسی طرح احیای درناها را در ایران آغاز کرد، در واقع یک کار بین المللی با بودجه صندوق جهانی محیط زیست و حضور کارشناسان خارجی و همکاری سازمان حفاظت محیط زیست، روسیه و بنیاد جهانی درناها انجام شد و می‌خواستند جمعیت این پرنده را احیا کنند که شواهد نشان می‌دهد با وجود هزینه بسیار، موفق نشدند.
جمعیت گله غربی درناهای سفید سیبری در سال ۱۹۳۰ بیش از ۲۰۰ قطعه برآورد شده بود که به دلایلی تعداد آنها در سال ۱۳۸۵ به ۲ قطعه درنای امید و آرزو کاهش یافت و با مرگ آرزو، «امید» آخرین بازمانده جمعیت غربی درناهای سفید سیبری شد و در این سال‌ها به تنهایی به ایران مهاجرت می‌کند.
همه ساله در زمستان ۱۵۰ گونه پرنده زمستان گذران با جمعیتی بالغ بر یک میلیون و ۵۰۰ هزار بال به تالاب و آبنبدان های مازندران از جمله تالاب بین المللی میانکاله می آیند.
- نویسنده : رضا اکبری
- منبع خبر : محمودآباد آنلاین
