فرا رسیدن سال نو، در هر کشور و آیین و مذهبی، شرایط خاص خودش را دارد.
عید نوروز، آداب و رسوم بسیار زیادی دارد که هر یک زیبایی خاص خودشان را دارند. تمام مردم ایران و حتیایرانیان ساکن کشور های خارجی، از آخرین چهارشنبه سال، به پیشواز سال نو (نوروز) می روند. اولین رسمنوروز، چهارشنبه سوری است. در این رسم مردم در شهر، آتش های کوچک به پا کرده و از روی آن می پرند؛همچنین در خانه ها و در کنار خانواده جمع شده به صحبت، خوردن شیرینی و آجیل می پردازند. از مراسم ودیگر آیین نوروز می توان به سفره هفت سین و دید و بازدید عید اشاره کرد.
سفره هفت سین رسمی است که در آن هفت المان که با حرف «س» شروع می شوند، به همراه ماهی قرمز درونسفره قرار می گیرند که هریک از این موارد، معنا و مفهوم خاص خودشان را دارند. از سوی دیگر بعد از تحویلسال نو، افراد خانواده، به دیدار یکدیگر رفته و در اصل فرآیند دید و بازدید عید را انجام می دهند. دید وبازدیدها عید عموما بین افراد فامیل و به صورت خانوادگی انجام می شود. دو رسم دیگر و البته جذاب عیدنوروز، دروغ سیزده یا همان دروغ اول آوریل و سیزده‌به در است که در ادامه مطلب به بررسی آنها خواهیمپرداخت.
فلسفه روز طبیعت سیزده به در | دروغ سیزده چیست ؟
سیزده‌به در در اصل سیزدهمین روز فروردین ماه و یکی از جشن ها و رسم های نوروزی ایران است. در تقویمرسمی ایران، سیزدهم فروردین، روز طبیعت نام گذاری شده و تعطیل رسمی است. بر اساس باورهایی که ازقدیم تا به امروز، سینه به سینه بین نسل ها منتقل شده، این روز برای راندن نحسی است و همه مردم باید ازخانه ها بیرون رفته و به دل طبیعت بروند. این رسم از گذشته به شکل جدی برگزار می شده و امروزه هم بسیاریاز مردم ایران همچنان آن را برگزار می کنند؛ پس از جشن طبیعت و مراسم سیزده‌به در، تعطیلات و جشن هاینوروزی به پایان می رسد.
به طور کلی رسم سیزده‌به در، بر خلاف دیگر رسم های نوروز، اساس و مبنای مشخصی نداشته و کمی مبهماست؛ چرا که در کتاب های تاریخی، اشاره ای به این جشن نشده است؛ اما در منابع کهن گفته شده که اینرسم از گذشته های خیلی دور برگزار می شد. بر اساس گفته های کهن، مردم در دوازده روز نوروز، به جشن وشادی می پرداختند و سپس در روز سیزدهم فروردین ماه، به دل طبعیت رفته و در طبیعت جشن پایانی را برگزارمی کردند؛ در اصل می توان گفت که سیزده‌به در، پایان جشن های نوروزی است. گفتنی است مردم که در اینروز، سبزه هایی که روز تحویل سال نو در سفره هفت سین بوده را گره زده و پس از یک آرزو برای آینده خود، آنرا به رودخانه ها می اندازند.
آیا سیزده نحس است؟
نه تنها تا به امروز هیچ تاریخ نگار و پژوهشگری، دلیل منطقی برای نحس بودن روز سیزدهم و به طور کلی عددسیزده کشف نکرده است؛ بله بسیاری بر این باورند که روز سیزدهم، یک روز خوب و نیک است که مردم باید بهشادی بپردازند. حتی در آثار ابوریحان بیرونی، جدولی برای سعد و نحس بودن روز ها وجود دارد که از سیزدهمفروردین ماه، به عنوان روزی نیک و خوب یاد شده است. گفتنی است که در دین مسیحی، به دلیل برخی مسائلتاریخی، نحس بودن سیزدهم شرایط بسیار جدی تری دارد و مردم بیشتری به این موضوع باور دارند.روز دروغآوریل، در بسیاری از کشورهای سراسر جهان، به عنوان یک روز ویژه شناخته می شود که در آن مردم به شوخیدروغ هایی به یکدیگر می گویند و این روز را گرامی می دارند. در کشور هایی مثل انگلیس، اتریش و نیوزیلند،دروغ گویی از صبح تا شب ادامه دارد و کسی که قبل از شب حقیقت را فاش کند، احمق آوریل (April Fool) لقب می گیرد.
در ایران هم، بعد از تحویل شدن سال نو و پایان جشن دوازده روز، در روز سیزده‌به در، مردم به شوخی بهیکدیگر دروغ می گویند و سپس در پایان روز آن را فاش می کنند. این رسم مثل دیگر رسم های نوروز، هموارهبرگزار می شود و باعث شادی مردم می شود. از دروغ های اول آوریل معروف در سراسر می توان به خبرواژگونی برج پیزا در سال ۱۹۵۰ در تلویزیون هلند و اعلام ترور بیل گیتس در سال ۲۰۰۳ توسط وب سایت هایخارجی و شبکه های خبری به دلیل افت ۱٫۵ درصدی سهام مایکروسافت اشاره کرد. این دروغ ها در زمان خودبسیار بزرگ بوده و سروصدای زیادی در سراسر جهان به پا کرد.
- نویسنده : شقایق نائیجیان
- منبع خبر : باشگاه خبرنگاران جوان
