قیمت عمده فروشی انواع برنج با شوک قیمتی و صعود غافلگیر کننده پس از ثبات ۶ ماهه در شالیکوبی های مازندران سبب شد تا قیمت برنج تولیدی برای دومین مرحله امسال، ۴۵۰ تا ۵۰۰ هزار ریال در هرکیلو گرم افزایش یابد.

‌قیمت برنج کشت اول طارم محلی و هاشمی اواخر دی ماه پس از پنج ماه سقف شکنی کرد و از متوسط ۸۵۰ تا ۹۰۰ هزار ریال در هر کیلو گرم به یک میلیون ۵۰ هزار ریال رسیده بود و کشت دوم برنج نیز تا یک میلیون ۱۵۰ هزار ریال عرضه شد. اما این قیمت طی ۲ هفته گذشته به یکباره در هر کیلو گرم حدود تا ۴۵۰ هزار ریال افزایش یافت.

کارشناسان بازار برنج مازندران افزایش قیمت برنج در شالیکوبی‌های این استان را ناشی از التهاب ۲ هفته اخیر در بازار ارز و افزایش قیمت برنج خارجی می‌دانند و معتقدند که این وضعیت شوک به بازار برنج مازندران بوده است.

بررسی های میدانی خبرنگاران از شالیکوبی‌های بابل، آمل، بابل و ساری نشان می دهد که علاوه بر این که برنج به اندازه کافی در انبارها وجود دارد، تقاضا برای خرید نیز است و بیشتر کشاورزان از قیمت کنونی برنج استقبال کرده و محصولشان را با خوشحالی عرضه می کنند.

طبق آمار اتحادیه شالیکوبی داران مازندران همچنان حدود ۳۵ تا ۴۰ درصد انواع برنج تولیدی استان در شالیکوبی‌ها انبار شده وجود دارد که گفته می شود نیمی از این محصول راهبردی متعلق به کشاورزان و مابقی هم دراختیار تاجران است.

صبح روزگذشته بیست و چهارم بهمن ماه هرکیلو برنج طارم محلی درشالیکوبی روستای بابکان بخش لاله آباد شهرستان بابل به ازای هر کیلو گرم یک میلیون و ۴۵۰ هزار ریال به صورت نقدی خرید و فروش شد و برنج کشت دوم از این رقم نیز تا یک میلیون و ۵۵۰ هزار ریال نیز عرضه شده است.

اگرچه افزایش قیمت برنج تولید داخل به عنوان یک کالای استراتژیک سبب شد تامسوولان دولتی وارد عمل شده و یکی از دلایل آن را احتکار و سودجویانه توصیف کنند، اما صاحبان شالیکوبی داران و کشاورزان معتقدند افزایش قیمت برنج کیفی شمال امری کاملا طبیعی است و مهمترین دلیل آن افزایش قیمت ارز و دیگر محصولات کشاورزی از جمله حبوبات و سیب زمینی است.

درحالی که وزیر جهاد کشاورزی علت افزایش قیمت برنج در بازار را ساختگی و سودجویانه توصیف می کند، شالیکاران می گویند اکنون برنج به قیمت واقعی خود برای تولید کنندگان رسیده است.

به گفته آنان وقتی هر کیلو گرم لوبیا چیتی به ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار ریال و سیب زمینی به ۶۰۰ هزار ریال می رسد و قیمت ارز نیز به ۹۰۰ هزار ریال افزایش می یابد، قیمت کنونی برنج داخلی نه تنها بالا نیست بلکه با توجه به سختی و طاقت فرسا بودن برنجکاری و هزنیه بالای آن، باید مورد حمایت نیز قرار بگیرد.

تولید کنندگان برنج در مازندران معتقدند، درحالی که برنج یک محصول استراتژیک همانند گندم محسوب می شود اما اصلا حمایتی از کشاورزان نمی شود، آزاد کردن نهاده های کشاورزی، بی سرو سامانی در عرضه و قیمت لجامگسیخته آن و مهمتر واردات بی رویه برنج های خارجی همواره شالیکاران را سرخورده کرده و نسبت به این فعالیت بی انگیزه هستند.

به گفته آنان اگرچه حدود ۷۰ درصد شالیکاران بیش از دو سوم محصول خودشان را طی اواخر مرداد تا پایان دی ماه به دلیل نیاز به نقدینگی برای تامین مایحتاج دیگر زندگی بین ۸۵۰ تا یک میلیون ریال فروختند و اکنون از سود حدود ۴۵درصدی محروم شدند، اما قیمت کنونی برنج با توجه به قیمت دیگر محصولات کشاورزی اصلا گران نیست و باید حمایت هم شود. اگر دولت برنج را همانند گندم به عنوان محصول استراتژیک قبول دارد باید حمایت های ویژه ای را برای تولید کنندگان و مصرف کنندگان داشته باشد.

اگر چه تا پیش از افزایش اخیر، تقریبا احساس رضایت به سمت تقاضا در بازار برنج مازندران وجود داشت، اما خبر افزایش قیمت دلار و به تبع آن افزایش قیمت برنج های خارجی سبب شد تا قیمت برنج داخلی در خرده فروشی ها بویژه در شهر های بزرگ تهران، کرج، مشهد، و اصفهان بین یک میلیون و ۸۰۰ هزار ریال تا ۲ میلیون ریال قیمت بخورد، وضعیتی که عرضه و تقاضا را یکباره در شالیکوبی های مازندران تحت تاثیر قرار داد و برای بسیاری از کشاورزان به شوک تبدیل شد.

شالیکوبی داران مازندران که عرضه کننده عمده برنج و واسطه خط اول میان خریدار و کشاورز محسوب می شوند، افزایشی شدن قیمت برنج را محسوس توصیف کردند و می گویند : قیمت برنج کیفی طارم هاشمی و طارم محلی نسبه به یک ماهه گذشته حدود ۶۰۰ هزار ریال افزایش یافت و امروز کشاورزان نیز آماده عرضه محصولشان هستند و خریدار هم دارد.

به گفته‌ آنان تقاضا برای خرید برنج به صورت خرده و عمده ای طی روزهای اخیر ناگهان زیاد شده است و کشاورزان نیز همه محصولشان را آماده فروش در اختیار دارند و خرید و فروش نیز همانند گذشته به صورت آرام و با رونق نسبی اما با قیمت جدید انجام می شود.

رضایتمندی شالیکاران از افزایش قیمت برنج

شالیکاران قیمت کنونی برنج را منصفانه و آن را واقعی توصیف کردند، یکی از کشاورزان بابلی که در محل شالیکوبی در بخش لاله آباد در حال بار گیری حدود یک تن محصول خود برای فروش به یکی از تاجران بوده است، قیمت هر کیلوگرم برنج کیفی طارم یک میلیون و ۵۰۰ هزار ریال را کاملا منطقی و قابل قبول دانست و گفت: شالیکاران همواره از نام استراتژیک بودن این محصول متضرر شدند، چراکه حمایتی از دولت نمی شوند.

فتاح یوسفی با ذکر این نکته که آحاد مردم کشور در جریان بی ثباتی بازار و وضعیت بی سرو سامان قیمت های محصولات کشاورزی هستند و از طرفی می دانند که امسال هزینه تولید برنج چندین برابر شده است، گفت: وقتی یک کیلو لوبیا چیتی به ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار ریال و سیب زمینی به ۶۰۰ هزار ریال می رسد، به نظر شما قیمت برنج نباید افزایش بیابد؟.

وی با توضیح این که قیمت ارز، طلا وسکه طی ۲ هفته به صورت سرسام آوری افزایش یافته است و کشاورزان هم به تناسب نیاز باید برای تهیه این کالاها وارد بازار شوند، بیان کرد: بازار خرید و فروش برنج امسال با قیمت ۸۰۰ تا ۸۵۰ هزار ریال در شالیکوبی های استان شروع شد و تا یک ماهه گذشته هم ثابت بوده است و شمار زیادی از کشاورزان محصولشان را باهمین قیمت فروختند، ما نیز معتقدیم برنج کیفی این محصول نباید تا ۲ میلیون ریال به دست مصرف کننده در شهرهای بزرگ برسد، و این بی انصافی است.

این کشاورز تصریح کرد: قیمت برنج در حالی طی سه سال اخیر کمتر از ۵۰۰ هزار ریال در هر کیلو اضافه شده که قیمت نهاده های کشاورزی تا ۷۰۰ درصد و دیگر کالاهای اساسی از جمله دیگر محصولات کشاورزی و لوازم خانگی پنج تا ۱۰ برابر شد.

استان مازندران حدود یکهزار و ۲۰۰ واحد شالیکوبی دارد که علاوه بر تبدیل شالی به برنج سفید، به عنوان محل خرید و فروش برنج به صورت عمده نیز شناخته می شوند. در همین راستا چند تن از صاحبان چند شالیکوبی در بابل و آمل که حدود ۶۰ درصد زمین های شالیزاری در این شهرستان ها وجود دارد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا ضمن تایید افزایش حدود ۵۰۰ هزار ریالی قیمت برنج طارم محلی طی ۲هفته گذشته گفتند که بازار خرید و فروشی برنج به صورت روزانه از سوی کشاورزانی که بیشتر به نقدینگی نیاز دارند انجام می شود و این افزایش قیمت سبب شد تا بازار رونق بیشتری نیز پیدا کند؛ چراکه عرضه و تقاضا به اندازه کافی وجود دارد، البته تقاضا بیشتر شده است.

محمد پورموسوی یکی از اعضای اتحادیه شالیکوبی داران شهرستان بابل با بیان این که اکنون قیمت خرید عمده و نقدی برنج طارم هاشمی به یک میلیون و ۴۵۰ هزار ریال رسیده است، گفت: با توجه به افزایش حدود ۴۵۰ هزار ریالی این قیمت برای شالیکاران به بسیار صرفه تر شده است.

این کارشناس کشاورزی با توضیح این که برنج داخلی به مقدار کافی در انبارهای شالیکوبی ها وجود دارد و اکنون حدود ۱۵۰ تن برنج سفید در این واحد شالیکوبی موجود است، ادامه داد: البته این مقدار نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۱۰۰ تن کمتر است، اما کمبودی در عرضه نیست.

وی با توضیح این که تمامی برنج های موجود ر این واحد شالیکوبی متعلق به کشاورزان است، ‌تصریح کرد: این که گفته می شود محصول برنج در اختیار شالیکوبی داران است اشتباه بوده و آمادگی دارم نام و تلفن کشاورزانی که در این واحد واقع در بین روستای ورمتون و بابکان بخش لاله آباد بایل محصول دارند را به مسوولان دولتی مورد تایید بازرسی گزارش بدهم.

پور موسوی گفت: در حال حاضر تقاضا برای خرید کشت دوم برنج با قیمت یک میلیون و ۵۵۰ هزار ریال بیشتر ازکشت اول است، اکنون کشاورازن نسبت به فروش محصول خود با این قمیت که نسبت به یک ماه گذشته در هر کیلو تا ۴۵۰ هزار ریال بیشتر است، راضی هستند. و از آن به عنوان قیمت واقعی یاد می کنند.

هشدار جدی جهاد کشاورزی مازندران به اخلالگران بازار برنج

رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران در بازدید از شالیکوبی‌های شهرستان محمودآباد، با تاکید بر جدیت این سازمان در برخورد با تخلفات، به تمامی مالکین شالیکوبی‌ها هشدار داد که ثبت موجودی کالا در سامانه‌های جامع تجارت و انبار الزامی است و عدم رعایت این امر به منزله احتکار و عرضه خارج از شبکه تلقی خواهد شد.

بابک مومنی روز گذشته در بازدید از شالیکوبی‌های شهرستان محمودآباد، هدف از این بازدید را بررسی وضعیت موجودی و قیمت انواع برنج و ارائه تذکرات لازم به واحدهای شالیکوبی در خصوص رعایت قوانین و مقررات عنوان کرد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران روند عرضه برنج استان به بازار عرضه و تقاضای کشور را نامطلوب توصیف کرد و گفت: انبار شالیکوبی داران باجدیت رصد می‌شود. برنجی که در شالیکوبی موجود است و میزان آن در سامانه به ثبت نرسد، احتکار کالا محسوب می شود.

وی گفت: برخی از شالیکوبی داران اعلام می کنند برنج های انباشت شده در شالیکوبی برای کشاورزان است و آنها فقط حق انبار داری دریافت می کنند اما برای جهاد کشاورزی این مطلب قابل قبول نیست.

مومنی با اشاره به این مطلب که حتی برنج موجود در شالیکوبی ها اگر برای کشاورز هم باشد باید در سامانه به ثبت برسد، اظهار کرد: هر شالیکوبی یا انبارداری که از این قانون تخطی کند طبق قانون به عنوان دارنده کالای احتکار شده با آن برخورد می شود.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران افزود: هیچ کسی حق ندارد به بهانه افزایش قیمت مانع از عرضه این محصول راهبردی در بازار شود چراکه این امر زمینه ای برای افزایش قیمت کاذب محصول خواهد شد.

وی با بیان این نکته که بازار مصرف به برنج مازندران نیاز دارد و روزانه این محصول باید به بازار تزریق شود، ادامه داد: نظارت ها در روند عرضه برنج به بازار شدت خواهد گرفت.

مومنی ادامه داد: همکاران جهاد کشاورزی در همه شهرهای مازندران به صورت مستمر از انبارها و شالیکوبی های این خطه از شمال کشور بازدید و در روند عرضه این محصول نظارت دقیق دارند.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران تصریح کرد: همه تلاش ها برآن است تا برنج مازندران به صورت مستقیم در بازار میوه و تره بار به دست مصرف کننده برسد.

بر اساس آمار جهاد کشاورزی مازندران امسال ۲۱۵هزار هکتار از زمین های استان زیر کشت برنج رفته بود و یک میلیون و ۵۳ هزار و ۸۴۴ تن برنج سفید در استان تولید شده است.

کشت برنج در مازندران به طور معمول با شخم و شیار، خزانه گیری و آب تخت کردن شالیزار از ماه اسفند آغاز می شود و به طور معمول دراواخر ماه فروردین به مرحله نشاء می رسد.

برنجکاری یکی از مهم ترین فعالیت کشاورزی در مازندران و منبع مهم درآمد کشاورزان استان است و با تولید بیش از یک میلیون تن، ۴۲ درصد برنج مورد نیاز کشور از این استان تامین می‌شود. استان مازندران تولید کننده ۷۲ نوع محصول زراعی و باغی است که در تولید ۱۵ محصول رتبه اول تا سوم را دارد.

این استان با برخورداری از تنها ۲ و نیم درصد زمین کشاورزی کشور، سالانه هفت درصد از تولیدات کشاورزی و ۱۱ درصد از ارزش اقتصادی محصولات کشاورزی کشور را در اختیار دارد.

  • نویسنده : سید رضا هاشمی
  • منبع خبر : خبرگزاری ایرنا مازندران