وی گفت: شکاف نسلی تعاریف مختلفی دارد، برخی معتقدند ما هر ۲۰ سال یک تغییر نسلی داریم ، اگر از این زاویه به شکاف نسلی نگاه کنیم باید بگوییم که با نوعی تغییر نسلی روبهرو هستیم؛ اما اگر شکاف نسلی به معنای برآمدن نسلی باشد که در اصول، با نسل گذشته در تضاد است و به طور کلی نسل قبلی خود را نفی می‌کند، باید بگوییم که با توجه به شرایط موجود در کشور، به سختی می‌توان از این امر سخن گفت؛ اما اگر بیان ما این باشد که نسل جدید با نسل قبلی تفاوت‌هایی دارد، به این معنا که خواسته‌ها و علاقمندی‌هایی دارد که با نظام ارزشی و فکری دیگر همراه است، از این رو قابل بحث است. از این رو معتقدم باید از عنوان تغییر نسلی به جای شکاف نسلی استفاده کرد.
وی در پاسخ به این سوال که در جریان ناآرامی‌های اخیر، بسیاری روی نقش‌آفرینی جدی ۱۵ تا ۱۸ ساله‌ها تاکید داشتند؛ آیا می‌توان ویژگی‌های مشترکی برای جوانان حاضر در این رده سنی برشمرد؟ گفت: در مورد این موضوع، اظهارنظرها متفاوت و گاهی متضاد است و باید همه ابعاد را با هم دید. یکی از مباحث نوظهور در مباحث جامعه‌شناسیِ سیاسی، موسوم به مطالعات طبقه نیت NEET است. منظور از نیت‌ها، دسته‌ای از افراد فاقد شغل و مهارت هستند که در جست‌وجوی کار و تحصیل هم نیستند.
وی گفت: افراد فاقد شغل به دو دسته تقسیم می‌شوند ؛ آنهایی که در جست‌وجوی شغل هستند و درصدد تغییر وضعیت موجود خود بوده و دسته دیگری که از وضعیت موجود خود راضی هستند و تلاشی برای شاغل‌شدن ندارند. به عبارت دیگر، به دلیل تامین‌شدن زندگی از سوی سایر نهادهای جامعه، تلاشی برای شاغل‌شدن ندارند.
مهمترین سویه اجتماعی شکل‌گیری نیت‌ها در جامعه، کاهش تعهد اجتماعی یک فرد است. وقتی جوانانی داریم که دارای تعهد اجتماعی کمتری هستند و از سوی دیگر امکانات زندگی از سوی والدین فراهم است و تلاشی برای کسب مهارت نمی‌کنند، شاهد وقایعی همچون بی‌تعهدی در بحران‌های اجتماعی می‌شویم. یعنی وقتی بحران اجتماعی رخ می‌دهد، افرادی که دارای تعهد اجتماعی هستند، کمتر دست به خشونت می‌زنند یا حداکثر خشونت‌های قابل کنترل از آنها سر می‌زند اما وقتی تعهد اجتماعی در جامعه پایین باشد، طبعا این امر منجر به بالا رفتن خشونت در جامعه می‌شود.
از این نظر در پاسخ به پرسش شما، باید گفت بخش مهمی از فعالان ناآرامی‌های اخیر نیت‌ها هستند که لازم است در خصوص آن مطالعات دقیق جامعه‌شناسیِ سیاسی صورت گیرد.
این جامعه شناس همچنین در پاسخ به این سوال که مطالبات یا اولویت‌های اکثریت دهه هشتادی‌ها چه می‌تواند باشد؟ گفت: مساله اصلی دهه هشتادی‌ها، «سرگرمی و زندگی» است. نسل جوان باید این دریافت را داشته باشد که نظام سیاسی به دنبال محدودکردن زندگی‌شان نیست و آنها نیز باید در مقابل بپذیرند که زیست در جامعه نیازمند قاعده و قانون است. در اینجا این پرسش مطرح است که آیا «زندگی»، نیاز واقعی جوانان است یا فقط یک برساخت است.
معتقدم که بخش مهمی از مطالبه دهه هشتادی‌ها در خصوص زندگی، یک برساخت است؛ از آنجایی که جوانان با فضای مجازی و یا فضایی جدا از واقعیت روبهرو هستند از این رو مطالبه‌ای که می‌کنند منطبق با واقعیت نیست و بیشتر تبدیل به انتزاعی شده که در هیچ جامعه رویایی نیز قابل دست‌یافتن نیست؛ لذا گام نخست، اصلاح و بازسازی تصویر این نسل از آرمان زندگی است.
اما در آن سوی دیگر، حاکمیت نیز باید آینده ملموس و در دسترس برای جامعه ترسیم کند؛ خود این مساله منجر به این می‌شود که نسل دهه هشتادی، خود را با آینده ملموس تنظیم کند؛ بنابراین باید شرایط را به‌گونه‌ای بسازیم که آینده روشن و در دسترس برای جوانان فراهم شود و از طریق تلاش درصدد دست‌یابی بدان باشند.
- نویسنده : سیدجواد حسینی
- منبع خبر : محمودآباد آنلاین
